Vraag 1: Dynamiek
Schilderen vanuit de beweging
Hoe jij als schilder beweegt, zie je terug in je schilderij. Minieme kwaststreken, grootst opgezette lijnen, elke beweging die je maakt zie je terug in je beeld, op de voorgrond of in de geheugenlagen van het schilderij. Samen bepalen ze de dynamiek en de uitstraling van je beeld.
Als je contact maakt met je schilderij om af te tasten wat de volgende stap is, is de Dynamiek de eerste insteek om met je schilderij in gesprek te komen.
Voelen is bewegen
Voelen is bewegen, dat vind je terug in spreekwoorden en gezegdes in onze taal:
- Stampen van woede
- Opspringen van vreugde
- Verstarren van schrik
- Vul zelf maar aan..........
Als je boos bent schilder je anders, dan wanneer je vrolijk of teder gestemd bent. Het beïnvloedt de manier waarop je verf aanbrengt, en dat kan je terug zien in je schilderij. Een Karel Appel heeft je qua beweging wat anders te vertellen dan een Mondriaan, om twee uitersten te noemen. Ben je onzeker? Durf je te bewegen, smijt of streel je de verf op het doek? Het schilderij vertelt jou wat je bewoog.
Ga op zoek naar een of meer schilderijen waar je vragen aan wilt stellen en ga met de vragen hieronder aan de slag. Heb je die schilderijen niet voorhanden, gebruik dan een schilderij van deze pagina.
Ga je kijken of waarnemen?
Voor je met de vragen gaat werken nog even iets heel belangrijks:
Hóe kijk jij naar je schilderij?
Met ogen op steeltjes, of met een wijde open blik?
Met ogen op steeltjes bedoel ik een blik die haast argwanend kijkt of iets wel klopt, het is de "goed of fout" blik. Je ogen vernauwen zich om geen detail te missen en juist daardoor zien ze veel over het hoofd.
Bij een wijde open blik stellen de ogen zich open om alles door te laten wat er zich aan indrukken voordoet. Alles mag er zijn. Het is geen goed of fout kwestie. Er komt geen oordeel over eventuele ontdekkingen. Jij kan rustig ademhalen, wat er zich ook maar openbaart. En als je ontdekt dat je met ogen op steeltjes kijkt, weest dan blij met je ontdekking. Nu kan je kiezen of je wijd of met een oordeel kijkt. Oefen maar eens en voel of je de twee manieren van kijken kunt voelen in je ogen.
Stel je maar voor dat je je ogen in je borstkas laat zakken en dat ze ter hoogte van je borsten naar buiten kijken. Dan kijk je wijd.
Natuurlijk mag je ook naar details kijken, ook daarin liggen aanknopingspunten voor een gesprek met je beeld. Ogen zijn in feite maar doorgeefluiken naar je hersenen, die betekenis geven aan het beeld dat ze binnenkrijgen. Het oordelende aspect van de ogen op steeltjes mag achterwegen blijven, want dan geef je geen ruimte aan de mogelijkheden van je creatieve laag.
In de Flow, uit de flow, op zoek naar beweging
Zoals al gezegd: Je kan zo maar opeens uit de flow schieten, en dat kan een hele schok zijn.
Om weer in gesprek te komen met je schilderij, kun je je schilderij aftasten op beweging.
Vragen die je kunt stellen terwijl je kijkt, zijn:
- Voel ik dynamiek in het schilderij?
- Is er beweging in het schilderij, of heeft het juist een verstilde uitdrukking?
- Zijn er lijnen te zien? Zijn ze lang, recht, kronkelend?
- Blijven de lijnen binnen de grenzen?
- Of steken ze als het ware uit buiten het papier?
- En als ze tot buiten het kader van het papier doorlopen, hoe lang is die lijn dan in gedachten?
- Wat voor sfeer roepen de lijnen en beweging op?
Opdracht:
Wil je je verder verbinden met de dynamiek?
Kijk in de komende dagen in het dagelijks leven om je heen of je voorwerpen of beelden ziet waarin je dynamiek herkent.
Het is een kwestie van jezelf oefenen, om er oog voor te krijgen.
Je kunt voor jezelf opschrijven wat je ervaart rond dynamiek in alle vormen in je dagelijks leven.
