· 

Artificiële Intelligentie

Kunst met nieuwe mogelijkheden

Onlangs zag ik op Facebook een foto van een kunstwerk langskomen, waar van ik dacht: wow, hoe is dat gemaakt?  Is het computerkunst? En zo niet, welk materiaal is er dan gebruikt? Want daar wil ik dan meer van weten.

 

Zo kwam ik terecht bij Siward Woudstra.

Hij legde me uit dat hij zijn eigen beelden of minimaal een woord ingaf in een computerprogramma, met Artificial Intelligence.


Ofwel Kunstmatige Intelligentie. Daar zul je op alle terreinen van je leven mee te maken gaan krijgen, zo het er al niet is. Je begrijpt dat op dit moment mijn interesse gewekt was. Is dat moeilijk, zou ik het kunnen gebruiken om ideeën op te doen? En meer van zulke vragen. Heb jij je er al mee bezig gehouden, of voorbeelden ervan gezien?

Hoe wordt artificiële kunst gemaakt?

Op die vraag kan ik maar heel globaal antwoord geven. Je voert gegevens in een programma in, minimaal een woord, uit je eigen taal, een andere taal of een onzin woord. En daarnaast eventueel een foto. Siward vertelde me dat hij werkt met het programma Midjourney. Aangezien zo'n programma een leercurve heeft, net als alle andere systemen, heb ik hem gevraagd dat voor mij te doen. Je kunt ingeven welk formaat/ verhouding van grootte en vorm je wilt hebben. Hij koos voor een cirkel omdat ik met oceandrums werk.

Hij gaf het woord "oceaan" mee,  en het programma kwam tot de volgende afbeeldingen:

Acryl- of olieverf
Acryl- of olieverf
Acrylinkt
Acrylinkt
Een soort van cellen giet techniek
Een soort van cellen giet techniek
Aquarel
Aquarel

Wat mij opviel was dat het programma verschillende technieken beheerst om een beeld vorm te geven. Ik heb het gevoel dat het beeld geven met het programma minder (dan ikzelf) gebonden is aan de "harde" werkelijkheid, van ongewenst uitlopen van verf, door werken op de natte plekken en dan vale mengingen krijgen. Bij de cellen-techniek vraag ik mij af of je in de werkelijkheid ooit zo'n randje er om heen kan creëren. Tegelijk kan ik me voorstellen dat ik geïnspireerd kan worden door werk uit zo'n programma. "Schilderen buiten mijn Lijntjes" zeg maar, om dicht bij huis te blijven.

 

Toen vroeg ik Siward of hij mijn oceandrum afbeelding in wilde voeren, en ook daar kreeg ik een serie afbeeldingen van aangereikt. Hij voerde de opdracht in: Ocean with surf en hier zie je vier resultaten.

 

Over het gebruik van het programma zei hij:

"Ik merk dat AI enerzijds heel tof is, je voert wat in en bent heel benieuwd naar de uitkomst. Daar moet je dan vaak een paar minuten op wachten. En als je het dan ziet en je bent tevreden is het een kick. Maar die houdt ook snel weer op."

 



Toen ik de resultaten zag, vond ik ze nogal schools. In nummer 3 en 4 is het meest gebruik gemaakt van mijn zee-impressie, de eerste twee zijn verder van mijn eigen ontwerp afgedwaald. Nummer 2 vind ik nog wel het origineelst, maar zelf kan ik natuurlijk niet het vierkant mee laten doen in het ontwerp. Mijn drums hebben een ophangsysteem, en in alle voorbeelden werd dat op eigen wijze ingevoerd.

Dead End Gallery in Amsterdam van Constant Brinkman met Artificiële Kunst

Constant Brinkman heeft in zijn Gallery computers staan met daar in Artificiële Intelligentie. Daarin huizen als het ware kunstenaars met een eigen, zich ontwikkelend karakter. Deze "personen" voeden zich met informatie over kunst, krijgen een pakket "gevoel" mee, praten met elkaar en creëren  nieuwe kunst met hun input. Ze bepalen zelf de prijs van hun kunstwerk. Constant stelt vragen aan zijn kunstenaars, hij beleert ze niet. De NOS heeft een kort filmpje gemaakt voor een schoolprogramma, waarop de "kunstenares" Irisa Nova vertelt dat ze € 3000,- tot 10.000,- verwacht te krijgen voor haar schilderij. Filmpje NOS

De kunst taxateur die in dit filmpje op bezoek is, ervaart het beeld als een illustratie en zegt: "Ik zoek in de kunst iets menselijks, ik zoek poëzie in de kunst. Eigenlijk iets wat we allemaal begrijpen." En dat vond ze in het schilderij van Irisa Nova duidelijk niet terug.


Hoe zo brein? Het is techniek!

Vlak voor het uitkomen van deze blog las ik een uitgebreid artikel in de bijlage van Trouw van 6 mei 2023 van Marco Visser, waarin hij uitlegt   hoe Artificiële Intelligentie niets met intelligentie te maken heeft. Chatbots en dergelijke drijven op rekenkracht. Ze gaan alle mogelijkheden na, en komen dan met het meest voor de hand liggende verhaal. Ze komen een heel eind. Neem maar de schaakbots die het winnen van menselijke schaakgrootmeesters. Al heeft de mens niet zo'n onmogelijke grote rekenkracht, kan hij wel heel goed leren schaken. Het menselijk brein werkt op een creatieve manier. Het rekent niet uit, en toch weet het de juiste weg te gaan om het schaakspel te spelen.

 

Het verwarrende is, dat zelfs computerspecialisten over hun rekenprogramma's spreken, als over neurale netwerken, die leren. Zoals bij mensen. Computers berekenen alles op statistische relaties uit. En dat is niet "leren". Als één kind een foto van een koe ziet, zal hij die in het echt ook herkennen. Een computer moet gevoed worden met talloze beelden van een koe, om statisch vast te stellen dat het een koe is.

Hoe je een computer ook voedt met taal, de computer begrijpt niet wat het zegt, het reproduceert alleen maar.

 

Daar zit ook het gevaar van deze systemen. Als je als mens denkt dat het klopt, wat de robot zegt, dan is het hek van de dam. Hoe handig het ook ingezet kan worden, om mensen te ondersteunen in het onderzoeken van dingen, tot zelfs bij artsen aan toe: De mens moet aan het roer blijven staan, om na te gaan of het juist is. Want de mens denkt, en de computer reproduceert. Op het internet waart veel (gevaarlijke) onzin rond. De robot neemt alles voor waaraan en kiest de grote gemene deler.

Artificiële kunst

Kortom, Artificiële Kunst zal ongetwijfeld geproduceerd en doorontwikkeld worden, naast de door mensen gemaakte kunst, die ook steeds doorontwikkelt. Om artificiële kunst te maken, moet je goed zijn met computers. Ik ben nieuwsgierig of jij al kennis hebt gemaakt met Artificiële Kunst en hoe je er tegen aan kijkt. Ik zie uit naar jouw ervaringen hier onder bij "commentaren".

 

Vragen stellen over Artificiële Intelligentie

Als je vragen wilt stellen aan Siward Woudstra over Artificiële Intelligentie, dan kun je terecht op zijn Facebookpagina

Bij deze bedank ik hem voor zijn uitgebreide uitleg en hulp.

 

Joke Zonneveld

Reactie schrijven

Commentaren: 7
  • #1

    DJ (vrijdag, 05 mei 2023 20:03)

    Ik ben geen 'gelover' in AI. Vroeger had je Mandelbrot afbeeldingen. Ook mooi, maar de huidige AI gaat niet veel verder. Het wordt zwaar overschat. En die acrylinkt had een aap ook kunnen maken. Zolang er nog niet duidelijk is wat 'intelligentie' is, is 'kunstmatige intelligentie' helemaal niet duidelijk. Overschat dus.

  • #2

    Joke (vrijdag, 05 mei 2023 20:44)

    Dat een aap dat met acrylinkt had gekund, daar ga ik niet in mee. Ik vermoed dat je nog nooit met acryl hebt gewerkt. En tegelijk is niet alles in de afbeelding echt mogelijk als je echt met een penseel aan het werk gaat. De afbeelding bovenaan is een klasse hoger. Het is meer dat het een repeteren met kleuren is, net als bij iemand die net leert schilderen. Ik ben benieuwd hoe het zich gaat ontwikkelen en blijf zelf gewoon mijn eigen dingen doen. Ik vraag me af of zo'n machine zomaar iets aan elkaar breit, of ook reflecteert en weer dingen verandert. Daar zit volgens mij het verschil, of een machine kan reflecteren op zichzelf.

  • #3

    Marianne (zondag, 07 mei 2023 10:59)

    Ik kijk er vanaf de zijlijn naar en ik ga er zeker geen gebruik van maken!
    Ik ben bang dat we de menselijke maat geheel gaan verliezen met AI.
    Als jong volwassene twee boeken gelezen die nu beide uitkomen. Big brother is watching us, is al de dagelijkse realiteit waar ik al helemaal niet blij mee ben. En het boek van Aldous Huxley… een heerlijke nieuwe wereld. Zo mogelijk nog angstaanjagender. Maar als ik zie hoe snel de ontwikkeling van internet gegaan is zal AI ook niet tegen te houden zijn.

  • #4

    Julia (zondag, 07 mei 2023 11:13)

    Ook ik ben geïnteresseerd geraakt door al de beelden van AI, echter bij gebruik merk ik dat het niet dezelfde voldoening geeft als bij het iets zelf maken. De kennis van je materialen, en het stap voor stap opbouwen van een schilderij voelt toch heel anders als het invoeren van een foto en enkele kernwoorden neerzetten. Het is, naar mijn idee, niet iets wat ik zelf heb gecreëerd, een leuk speeltje om te kijken wat resultaten zijn van kleurkeuze, technieken, maar niet om te verkopen als 'eigen kunst'. Inderdaad ben ik ook benieuwd hoe deze techniek zich gaat ontwikkelen en ook hoe mensen er gebruik van gaan maken in goede en in kwade zin.

  • #5

    Joke (zondag, 07 mei 2023 12:40)

    Er is een film over een man die heel afgelegen robots ontwikkeld. Maar de moraal, die is nog in ontwikkeling. Maar ze willen wel ontsnappen, en dat lukt, en dan blijft daar iemand opgesloten zitten, maar de robot gaat de wereld in, brrr. En wat het schilderen betreft, ik was geïntrigeerd door het beeld, bovenin. Maar als kunstenaar wil ik het zelf maken, het gevecht en de voldoening, de aandacht en uiteindelijk stappen zetten, dat is wat me intrigeert. Al zal die man van dat café dat op een ander level ook hebben met zijn computers. Maar dat ie alleen vragen stelt en de robots alleen zichzelf de moraal laat ontwikkelen, ? Een kind voed je ook op. En dat mis ik in dit kader.

  • #6

    Joke (zondag, 07 mei 2023 17:12)

    Ik hoorde vanmiddag, dat het op scholen al een groot probleem is, om te weten of studenten hun werk echt wel zelf hebben gedaan.Soms maakt een AI-programma kleine gekke fouten, maar vaak is alleen het taalniveau te hoog, en dan kan je niets bewijzen, want het is geen plaggiaat. Volgend jaar gaan ze op die school alles mondeling doen, om beter in de gaten hebben wat het werkelijke leerniveau eigenlijk is. Dat betekent een veel grotere werkdruk, en de studenten leren geen echte stukken schrijven, want dat is natuurlijk ook een onderdeel. Ik weet dat Tonke Dragt in een leesboek heeft beschreven, dat kinderen niet meer zelf leerden lezen, maar dat alles door robots werd voorgelezen. Tot de hoofdpersoon zelf leerde lezen.

  • #7

    DJ (donderdag, 11 mei 2023 09:28)

    Onlangs gesolliciteerd bij een bedrijf dat claimde de vacaturetekst met ChatGPT te hebben opgesteld. Dat blijkt het eenvoudige (voor de mens!) 'stam+t' niet onder de knie te hebben. Afgezien van het volkomen gebrek aan humor mag die hele AI wat mij betreft in het ronde archief. ChatGPT: dat is een metafoor voor prullebak. En dat is weer oudere spelling voor prulleNbak. Ik geef het op.