· 

Van chaos naar ordening

Hoe schilder jij?

Heb je een vooropgezet plan?

Kies je de kleuren die je roepen en begin je te schilderen?

Heb je iets voor ogen, maar laat je het gebeuren en kan het iets heel anders worden?

 

Welke weg je ook gaat, je komt altijd  ergens terecht. En niet elk schilderij hoeft te lukken. Maar het is wel fijn dat je zicht hebt op hoe je tot je beeld komt. Of er wat aan schort en of het anders kan, of dat jij het anders wilt.

 

In mijn lessen is de Flow techniek erg gewild: flowen met aquarelverf/ecoline/acrylverf en toevoegingen. Tijdens het proces is het enorm genieten. Door het veel te doen, word je vriendjes met je materiaal, maar vaak mondt het beeld uit in een onoverzichtelijk beeld.

 

Er zijn wetmatigheden, die jou op weg helpen, ook als je intuïtief gaat schilderen. Zoals hier een beperkt kleurenpalet. Rekening houden met wetmatigheden zegt nog niet dat je je intuïtie voorbij loopt tijdens het proces.


Waar begin je met je schilderij?

Bij het flowen maak je je vel door en door nat en begin je met verf te gieten. Je begrijpt dat verf dan zijn eigen weg gaat. Een beetje sturen kan, maar vaak loopt het uit op een fikse chaos. Soms orden je de chaos. Maar vaker lukt dat niet, en dan belandt je schilderij in de "daar maak ik kaartjes van" stapel. Nou zijn er "weetjes" waar jij steun aan kan hebben in dit schilderproces.

"Ja", zeg jij dan,"regels: dan ga ik in mijn hoofd zitten en dan verpest ik het".

 

Dat lijkt in het begin misschien zo, als je een nieuwe structuur gaat uitproberen. Maar die manier zakt al heel snel naar beneden, naar je intuïtieve laag en die zet 'm voor je het weet in bij het creëren. Als jij bij het koken een nieuwe kruid hebt ontdekt via je kookboek, dan zal je zien dat je het kruid de tijd erna her en der toepast bij andere combinaties. En zo gaat dat met schilderregels ook. Het wordt een smaakmaker voor je schilderijen. Je gaat op ontdekkingstocht samen met je intuïtie.


Voorbeeld uit de praktijk

Een cursiste wilde afgelopen weken wel flowen, precies zoals ik hier boven beschreef: ze genoot van het experiment, maar wat er over bleef na het drogen , dat was het net niet. Ze miste iets, maar wat?

 

Kon het zijn dat ze ordening miste, vroeg ik haar. Ja, maar dat was niet haar sterkste kant, zei ze. Ik vroeg haar het natte papier eerst met lijm in vakken te verdelen. Met een liniaal zette ze de vlakverdeling uit langs de randen. Pas toen goot ze er verf overheen in twee kleuren: oranje en blauw.

 

Ze ontdekte dat blauw op een andere manier in het papier trok, dan oranje. In het midden vormde zich ondanks de met lijm aangebrachte lijnen een enorme plas waterverf. Door te deppen met wc papier ontstonden toen in het midden prachtige structuren. Het voelde voor haar heel raar aan zo te werken, maar het maakte wel iets wakker. Het smaakte naar meer!

 


Een regel je eigen maken

Ze paste opnieuw ordening toe, maar op een vrijere manier, en omdat ze de eigenschap van de blauwe verf op het papier had bekeken, kon ze daar nu beter gebruik van maken. Ze genoot van de combinatie van tegelijkertijd begrenzing en vrijheid in haar beeld.

 

Aquarel blijft natuurlijk "garantie tot de drempel", zoals ik dat noem. Als het eenmaal is opgedroogd, is het eindresultaat weer heel anders.

Er komen meer details tevoorschijn, en andere verdwijnen.

De structuur hield stand en geeft rust aan het beeld.

De drie bogen onder en boven in het beeld, en de blauwe plekken in een zelfde ritme geven steun aan de bewegelijkheid van de rest.


Nog meer ordening

Zoals je ziet, de ontdekkingsreis ten opzichte van ordening in het beeld is doorgezet. Nu met groen en magenta. De begrenzing is weer tot een vakken structuur gebracht, met de lijmkam speels extra vormgegeven. De zoektocht naar de mogelijkheden van ordening in het beeld is op gang gebracht, er valt nog heel wat te ontdekken.

 

Kleur in je schilderijen

Tegelijk gaat de zoektocht naar de kwaliteit van het materiaal ook door. De werking van kleur in de ordening van het beeld, de verfkwaliteit die invloed heeft op de uitstraling van het werk als het droog is. De keuze van ordening....


Ga ook oefenen met ordening

Krijg je de smaak te pakken om te gaan ordenen, maar is het in de verf nog teveel een gedoetje? Ga als je buiten wandelt, op zoek naar ordening, dat kan vlak voor je neus op de stoep al beginnen.

 

Gebroken stoeptegels geven prachtige composities, zomaar in het wild. Je kunt ze fotograferen en later ter inspiratie gebruiken. Het oefent je in het waarnemen van structuur en opbouw van beelden, zelfs zonder dat je schildert. En als je dan aan het schilderen bent, dan neemt je creatieve laag het zo mee in je nieuwe creaties.

 

Er zijn nog veel meer soorten ordening te verzamelen, als je er eenmaal oog voor hebt. Heb je al ordeningen verzameld? Ik heb ooit ijsstructuren gefotografeerd, dat is in de zomer een beetje lastig.


Laat het hieronder weten, waar jouw oog opvalt als je oefent met ordening, zo inspireren wij elkaar.

 

Over ordening in je beeld valt natuurlijk nog veel meer te leren, daar kom ik in latere artikelen op terug. Heb je andere vragen, waar je antwoord op wilt hebben of heb je andere reacties op mijn artikel, laat het me hier onder weten.

 

Joke Zonneveld

 

Reactie schrijven

Commentaren: 2
  • #1

    Anneke Verweij (maandag, 30 augustus 2021 14:47)

    Ha Joke,

    Gefeliciteerd met je nieuwe stek, in het Art Centre Aalsmeer.
    Succes met de verbouwing, inrichting etc.
    Wordt vast & zeker mooi.

    Hart. groet,
    Anneke

  • #2

    Joke Zonneveld (maandag, 30 augustus 2021 15:22)

    Hallo Anneke, was net druk aan het inrichten in de Ikea keukenplanner :), 3 meter is wel erg smal, dus er zal veel weg moeten. Maar ik ben al weer creatief aan het puzzelen en marktplaats afstropen.Dank voor je wens . Joke